Umowa o pracę nie jest jedynym aktem, który może regulować wzajemne stosunki między pracownikiem a pracodawcą w ramach danej firmy. Należy zauważyć, że istnieją jeszcze kontrakty cywilnoprawne. Z reguły są one mniej korzystne dla pracownika niż klasyczna umowa o pracę, ponieważ zawierają mniej uprawnień.
Przede wszystkim pracownik nie może korzystać z płatnego urlopu wypoczynkowego. Ponadto wiele świadczeń gwarantowanych przed kodeks pracy nie znajduje zastosowania w sytuacji, gdy mamy do czynienia z kontraktem o charakterze cywilnoprawnym.
W tej mierze należy się w pierwszej kolejności odwoływać bezpośrednio do przepisów Kodeksu cywilnego. I tak przepisy te ustawy regulują, że stosunek zlecenia może być zawarty w dowolnej formie. Tym samym nie jest konieczne, aby umowa została utrwalona na piśmie. Wystarczy, że zleceniodawca i zleceniobiorca porozumieli się co do najistotniejszych postanowień umowy.
Tym samym możliwe jest zawarcie kontraktu także w formie ustnej. Taka sytuacja wiąże się jednak z wieloma niedogodnościami praktycznymi. Przede wszystkim w przypadku wystąpienia sporu nie będzie można powoływać się na zeznania świadków czy przesłuchanie stron. Dlatego dla własnego bezpieczeństwa warto obstawać przy tym, aby najistotniejsze postanowienia umowy zostały stwierdzone pismem.
Umowa zlecenie a emerytura od niedawna idą ze sobą w parze
Wynika to z faktu, że pracodawca ma obowiązek odprowadzać składki na ubezpieczenia społeczne z tego tytułu. Obowiązująca ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych jednoznacznie wskazuje, że umowa zlecenie jest tytułem do ubezpieczenia emerytalnego i rentowego. Ponadto konieczne jest, aby pracownikowi została odprowadzona należna składka zdrowotna.
Dzięki temu ma on możliwość korzystania bezpłatnie ze świadczeń opieki zdrowotnej, które finansowane są ze środków publicznych. Regulacja ta jest dla pracownika bardzo korzystna, ponieważ leczenie się w Polsce na własną rękę jest bardzo kosztowne i trzeba się liczyć z koniecznością poniesienia wysokich rachunków.
Każdy pracownik, który wykonywał pracę na podstawie umowy zlecenia, może liczyć na emeryturę po osiągnięciu odpowiedniego wieku. Dla mężczyzn granicą tą jest ukończenie 65 roku życia, natomiast kobiety muszą pracować o 5 lat krócej. Ważne jest jednak, aby móc legitymować się odpowiednią ilością lat przepracowanych. Na ogół wlicza się do nich także okresy odbywania stażu, robót interwencyjnych oraz innych podobnych instytucji rynku pracy. Warto nadmienić, że jeżeli składki były odprowadzane w odpowiedniej wysokości, Zakład Ubezpieczeń Społecznych zobowiązany jest do obliczenia należnego świadczenia i jego terminowego wypłacania.
Istnieje jeszcze niezwykle ważna kwestia uboczna – studenci do 26 roku życia pracujący w oparciu o kontrakt cywilnoprawny nie zarabiają na swoje przyszłe emerytury. Wynika to z faktu, iż pracodawca nie ma obowiązku odprowadzania od takich umów składek na ubezpieczenie społeczne. Istnieje jednak możliwość samodzielnego opłacania należnych danin przez osobę zatrudnioną. Wiąże się to jednak z koniecznością uszczuplenia comiesięcznych zarobków, na co niewiele osób może sobie pozwolić.
Co ważne, przerwanie studiów lub przekroczenie określonej prawem kwoty granicznej obliguje pracodawcę do zapłaty składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe za studenta. Są to jednak przypadki marginalne, a ogólna zasada stanowi, że uczniowie i studenci są wolni od opłacania danin na rzecz państwa. Z tego też powodu pracodawcy ochoczo przyjmują do pracy osoby z tej kategorii wiekowej.
Analogiczne rozwiązanie występuje w przypadku, gdy dany zakład pracy decyduje się na zaangażowanie do wypełniania określonych obowiązków zawodowych emerytów. Są to osoby, które otrzymują już świadczenie wypłacane z budżetu państwa. Nie da się ukryć, że wiele osób, które wykonywały dotychczas prace lekkie, decyduje się na skorzystanie z tego uprawnienia.
Jest to również dodatkowa korzyść dla pracodawcy, ponieważ nie muszą przeszkalać emeryta. Taka osoba ma odpowiednią wiedzę i doświadczenie życiowe, aby jeszcze przez wiele lat służyć pomocą wszystkim pracownikom zakładu pracy.
Reasumując, stwierdzić należy, że umowa zlecenie jest pełnoprawnym tytułem do ubezpieczeń społecznych. Tym samym praktycznie w każdym przypadku niezbędne jest odprowadzanie comiesięcznych składek na rachunek Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Nie cierpi jednak z tego powodu pracownik, ponieważ po osiągnięciu określonego prawem wieku otrzymuje prawo do pobierania emerytury o znacznej wysokości.