na stanowisku pracy

Podejmując pracę oraz przeglądając naprawdę odległe zakątki Internetu, możesz natknąć się na bardzo różne, czasem dziwne umowy, które z reguły pracodawca wybiera tak, by były najbardziej korzystne dla niego, a nie dla pracownika.

Podpisując każdą umowę, musimy mieć świadomość, że jest ona wiążąca, a jej nieznajomość, w przypadku nie zapoznania się z dokumentem lub niedostateczna wiedza nie jest przesłanką do jej rozwiązania. Dlatego poniżej podjęte zostanie wytłumaczenie czym jest spółdzielcza umowa o pracę, jak zostaje zawarta, oraz zostanie przybliżone kilka najważniejszych faktów odnośnie tego aktu prawnego.

1) Najpierw nota prawna – przepisy regulujące tę umowę, gdzie je znajdę?
Spółdzielcza umowa o pracę i związane z nią prawa i obowiązki są regulowane przez przepisy ustawy z dnia 16 września 1982 r. – prawo spółdzielcze. Przepisy kodeksu pracy mają do spółdzielczej umowy o pracę zastosowanie jedynie wtedy, gdy prawo spółdzielcze nie zawiera odrębnych regulacji. Obowiązek spółdzielni pracy i jej członka wynika wprost z art. 182 prawa spółdzielczego. Zgodnie z tym przepisem spółdzielczy stosunek pracy musi odpowiadać aktualnym możliwościom i słusznemu interesowi obu stron.

2) Kiedy mogę otrzymać taką umowę?
Aby taka umowa mogła być podpisana, w pierwszej kolejności trzeba być członkiem spółdzielni pracy, z którą chce się ją zawrzeć.

3) W jaki sposób jest ona zawierana?
Stosunek pracy zostaje zawarty poprzez spółdzielczą umowę o pracę. Statut spółdzielni może wymagać od członka przed przyjęciem odbycia „okresu kandydackiego”. Statut spółdzielni powinien wskazywać wtedy organ wewnętrzny uprawniony do przyjmowania kandydatów i określać czas trwania wyżej wymienionego okresu.

Zaznacza się jednak, że pracownicy zatrudnieni więcej niż 12 miesięcy na podstawie umowy o pracę (zawartej na czas nieokreślony) są zwolnieni od odbycia okresu kandydackiego. Ponadto, spółdzielnia nie może odmówić przyjęcia takiego pracownika na członka, jeśli spełnia on wymagania statutowe, a spółdzielnia ma warunki by go zatrudnić.

4) Czym różni się od umowy o pracę?
W przypadku umowy spółdzielczej, pracownik ma większą stabilizację zatrudnienia, poprzez ścisłe powiązanie członkostwa z obowiązkiem pracy dla spółdzielni. Strony tej umowy mają obowiązek przestrzegania stosunku pracy. Odmowa pozostania w takim stosunku, lub jego nawiązania (poza wyjątkami) jest poważnym naruszeniem, z którego mogą wyniknąć określone sankcje.

5) Jaką pracę mogę wykonywać na podstawie tej umowy?
Członek spółdzielni ma prawo do zatrudnienia zgodnego ze swoimi kwalifikacjami zawodowymi i osobistymi. W momencie zatrudniania członka ma się na względzie także aktualne możliwości gospodarcze spółdzielni, a więc to, w jakim sektorze potrzebuje pracownika oraz czy faktycznie dysponuje środkami na jego utrzymanie.

6) Co, gdy zostanę członkiem, jednak nie otrzymałem jeszcze umowy?
Jeśli stosunek o pracę (na podstawie spółdzielczej umowy o pracę) nie zostanie zawarty z winy spółdzielni, wtedy możemy dochodzić jej zawarcia przez cały okres członkostwa. Ponadto, w ciągu roku od powstania członkostwa możemy dochodzić odszkodowania, zgodnie z przepisami prawa cywilnego.

spółdzielcza umowa o pracę

7) Jak wygląda moje wynagrodzenie w ramach umowy?
Umowa ta podlega (jak każda inna umowa o pracę) pod przepisy Kodeksu Pracy, więc praca na jej podstawie jest odpłatna. Na naszą pensję składa się wynagrodzenie bieżące, a także udział w części nadwyżki bilansowej (która jest przeznaczona do podziału między członków, według zasad zawartych w statucie). Oba elementy gratyfikacji za pracę korzystają z ochrony, jaką zapewnia prawo.

8) Czy spółdzielnia może zmienić moje warunki pracy i płacy?
Tak samo, jak w zwykłej umowie o pracę, spółdzielnia ma prawo do wypowiedzenia konkretnych warunków pracy i płacy w tak zwanym „wypowiedzeniu zmieniającym”. Jest to jednak możliwe tylko:

A) Gdy jest to uzasadnione potrzebami gospodarczymi spółdzielni (na przykład zmiana zasad wynagradzania, likwidacja zajmowanego przez członka stanowiska lub koniecznością zatrudnienia na tym stanowisku osoby o wyższych kwalifikacjach).

B) W przypadku utraty przez członka zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy, potwierdzonego orzeczeniem lekarskim lub w przypadku (niezależnej od członka) utraty uprawnień do jej wykonywania.
Zaproponowane nowe warunki pracy powinny odpowiadać kwalifikacjom członka oraz możliwościom finansowym spółdzielni.
W razie konieczności walne zgromadzenie może skrócić równomiernie czas pracy i zmniejszyć wynagrodzenie wszystkim członkom bez wypowiedzenia umowy oraz jej warunków. Przepisy wymagają jednak, aby taka uchwała dotyczyła co najmniej jednego działu pracy lub wszystkich członków wykonujących pracę jednego rodzaju.

spółdzielcza

9) Jak można rozwiązać taką umowę?
Generalnie rozwiązanie umowy o pracę w trakcie trwania członkostwa jest niedopuszczalne, jednak są wyjątki, takie jak rozwiązanie umowy spółdzielczej na skutek nieuzasadnionej odmowy przyjęcia nowych warunków pracy lub płacy, jak również rozwiązanie jej na mocy porozumienia stron przy jednoczesnym wypowiedzeniu przez członka członkostwa.

Rozwiązanie umowy, z zachowaniem okresu wypowiedzenia, następuje jeśli:
– Zmniejsza się (na podstawie uchwały rady) stan zatrudnienia, co podyktowane jest gospodarczą koniecznością
– Członkowi zostało przyznane prawo do emerytury

W czasie trwania członkostwa spółdzielnia może rozwiązać spółdzielczą umowę o pracę bez wypowiedzenia tylko z przyczyn uzasadniających według przepisów Kodeksu Pracy takie rozwiązanie umowy bez winy pracownika. Oświadczenie spółdzielni o rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia powinno być złożone w formie pisemnej z podaniem przyczyny uzasadniającej rozwiązanie. Członkowi, z którym rozwiązano spółdzielczą umowę o pracę bez wypowiedzenia mimo braku przyczyn lub z naruszeniem przepisów służy roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach.

[Głosów:0    Średnia:0/5]

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here