Założenie własnego biznesu nie jest zbyt trudne. Wystarczy odrobina dobrej woli i determinacji, aby po kilku minutach uzyskać status przedsiębiorcy. Należy jednak zdawać sobie sprawę z kilku kwestii. Przede wszystkim należy tą decyzję dobrze przemyśleć. Bycie przedsiębiorcą to nie tylko uprawnienia, ale również obowiązki.
I tak każdy właściciel firmy zobligowany jest do comiesięcznego opłacania składek na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne. Ponadto w sytuacji, gdy generuje znaczące przychody, niezbędne jest odprowadzanie miesięcznych lub kwartalnych zaliczek na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych.
Trochę inaczej przedstawia się sytuacja osób, które są dodatkowo zatrudnione w oparciu o umowę o pracę. Ich należności wobec państwa są znacznie niższe. Wynika to z faktu, że występuje pozytywny zbieg tytułów do obowiązkowych ubezpieczeń. Każda działalność gospodarcza a umowa o pracę są ze sobą ściśle powiązane. W pierwszej kolejności należy omówić kwestię składek na ubezpieczenie emerytalne.
W sytuacji, gdy dana osoba osiąga ze swojej pracy przynajmniej minimalne wynagrodzenie za pracę, które zostało określone dla danego roku w Biuletynie Informacji Publicznej, nie jest konieczne dodatkowe odprowadzanie takich składek z tytułu działalności gospodarczej. Tym samym unika się podwójnego oskładkowania, które mogłoby wyrządzić przedsiębiorcy niepowetowaną szkodę.
Podobnie wygląda kwestia składek na ubezpieczenie rentowe oraz wypadkowe
W omawianej wyżej sytuacji przedsiębiorca również nie jest zobligowany do ich odprowadzania. Istnieje jednak pewien wyjątek od przyjętej reguły. Otóż w sytuacji, gdy podstawa wymiaru na ubezpieczenie wypadkowe jest wyższa z któregoś z tytułów, niezbędne jest wpłacanie wyższej sumy składek.
Taka regulacja była niezbędna, aby wyrównać sytuację prawną osób wykonujących działalność gospodarczą oraz tych, które pracują jedynie w oparciu o klasyczny kontrakt pracowniczy. Trzeba przyznać, że takie rozwiązanie jest w pełni zgodne z zasadami współżycia społecznego i jako takie korzysta z pełnej ochrony ze strony państwa.
Pewne wątpliwości budzi kwestia składek na ubezpieczenie zdrowotne. Niestety, muszą one być sukcesywnie odprowadzane z każdego tytułu. Oznacza to, że każda osoba wykonująca działalność zarobkową oraz zatrudniona w dowolnym zakładzie pracy jest zobowiązana do zapłaty składek z obu tytułów. Podobna sytuacja występuje wtedy, gdy następuje zbieg większej ilości przepisów w tym zakresie.
Jest to zdecydowanie bardzo niekorzystne dla osób, które wykonują pracę w wielu zakładach pracy, na przykład lekarze czy prawnicy. W takiej sytuacji zdecydowanie bardziej opłaca się rozliczanie z pracodawcą na takich samych zasadach jak osoby samozatrudnione. Wtedy możliwe będzie wystawienie faktury lub rachunku. Taki sposób rozliczenia jest bardzo przystępny także dla pracodawcy, który unika uciążliwego obowiązku odprowadzania składek za swojego pracownika.
Przedsiębiorcy, którzy korzystają z preferencyjnych stawek ZUS, nie są zobowiązani do odprowadzania składek na Fundusz Pracy. Jest to dla nich niezwykle korzystne, zważywszy na fakt, że ich wysokość znacząco zwiększa się wraz z zakończeniem każdego roku obrotowego. Dlatego każda osoba, która nosi się z zamiarem założenia własnej firmy, powinna z tej preferencji skorzystać.
Ważne jest jednak, że w przypadku, gdy jest zatrudniona w oparciu o umowę o pracę, nie ma prawnej możliwości uniknięcia daniny na Fundusz Pracy. Należy o tej kwestii pamiętać i już w pierwszym miesiącu prowadzenia działalności odprowadzać daninę na rzecz tej instytucji.
W przypadku, gdy dana osoba nie jest zatrudniona na pełen etat, nie ma większych przeszkód, aby mogła korzystać z opisanych wyżej preferencji. Wynika to z faktu, iż składki i tak są odprowadzane w optymalnej wysokości z tytułu świadczenia pracy. Niestety, także i tu istnieje luka prawna, która jest często wykorzystywana przez nieuczciwych pracodawców.
Otóż w przypadku, gdy pracownik zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy nie osiąga minimalnego wynagrodzenia, wówczas zobowiązany jest do zapłaty składek także z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Jest to regulacja nieproporcjonalna do celów, które zamierza w ten sposób osiągnąć państwo. Dlatego komisje sejmowe pracują obecnie nad projektem ustawy, w myśl którego zostanie wyeliminowany pozytywny zbieg tytułów ubezpieczeniowych. Na ten moment czekają w szczególności młodzi przedsiębiorcy, którzy opłacają preferencyjne składki emerytalne i rentowe.
