Umowa o pracę jest jedną z form nawiązywania stosunku pracy. Zarówno pracodawca jak i pracownik składają zgodne oświadczenia woli, w których pracownik zobowiązuje się do świadczenia pracy na rzecz pracodawcy. W umowie o prace określone jest miejsce wykonywania pracy oraz czas na jaki została zawarta. Umowy mogą być bezterminowe, wtedy określa je się jako umowy o pracę na czas nieokreślony, a także umowy terminowe, w skład których wchodzą umowy na czas próbny oraz umowy na czas określony.
Umowy o prace maja jednakowa konstrukcję i zawierają te same elementy
Bardzo ważna jest data umowy, która wskazuje od kiedy nastąpił stosunek pracy. Rodzaj umowy i strony umowy aby poprawnie sklasyfikować jaką formę umowa i jakie składki będą odliczane. Z punktu widzenia pracodawcy i pracownika ważny jest też rodzaj wykonywanej pracy i czas na jaki jest zawierana oraz lokalizacja w której pracownik będzie miał miejsce pracy. Oczywiście nieodzownym elementem umowy o pracę jest wysokość wynagrodzenia i obligatoryjnie ten zapis musi znaleźć się w umowie. Zapisami kończącymi są kwestie dotyczące rozwiązywania umowy i jej tryby.
Umowa o pracę na czas nieokreślony jest najkorzystniejsza formą zatrudnienia z punktu widzenia pracownika, gdyż daje mu pewność zatrudnienia, a także lepszą ochronę stosunku pracy. Umowa na czas nieokreślony jest umową, która obie strony wiąże bezterminowo, gdyż nie podajemy dokładnej daty kiedy stosunek pracy ma się zakończyć. Przez pracowników uważana jest za najbezpieczniejszą i dająca poczucie bezpieczeństwa nie tylko stałości zatrudnienia, ale też finansowego. Umowa trwa nieustająco i wygasa dopiero gdy pracownik otrzyma lub złoży wypowiedzenia.
W przypadku gdy to pracodawca chce zakończyć współprace z pracownikiem w wypowiedzeniu musi podać konkretny powód zakończenia współpracy. Bardzo często pracodawcy nieprecyzyjnie określają go w wypowiedzeniu, a brak możliwości weryfikacji powodu uniemożliwia rozstanie z pracownikiem. W przypadku sporu pracownika z pracodawcą w kwestii zakończenia stosunku pracy to sąd pracy rozstrzyga sprawę. W wielu przypadkach sąd nakazuje przywrócenie pracownika do pracy na wcześniej zajmowanym stanowisku, dlatego też pracodawcy niechętnie wybierają tą formę umowy.
Prawo określa również szczegółowo okres wypowiedzenia w przypadku umowy na czas nieokreślony. Okres wypowiedzenia uzależniony jest od stażu pracy i wynosi od 2 tygodni (jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy), przez miesiąc (jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,) aż do trzech miesięcy (jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata). Tak skonstruowany zapis wbrew pozorom nie zawsze jest korzystny. Z jednej strony pracownik ma czas na znalezienie nowej pracy bez zbędnych emocji i stresu o budżet domowy, Jednak w sytuacji, gdy to pracownik chce pożegnać się z pracodawcą, najlepiej od razu, długi okres wypowiedzenie może być przeszkoda w szybkiej zmianie pracy na korzystniejszą.
Jeśli pracodawca jest elastyczny i pracownik ma możliwość wcześniejszego odejścia sytuacja jest jasna, natomiast pracodawca który nie ma jeszcze przeszkolonego następcy może nie chcieć skrócić okresu wypowiedzenia. Oczywiście okres wypowiedzenie, zwłaszcza gdy wynosi on 3 miesiące można skrócić, ale zależy to jedynie od dobrej woli pracodawcy. Jeśli nie będzie on skłonny przychylić się do naszej prośby niestety będzie trzeba przepracować cały okres wypowiedzenia.
Należy jeszcze zwrócić uwagę na fakt, że pracownik ma obowiązek w okresie wypowiedzenia wykorzystać zaległy urlop wypoczynkowy, na który przymusowo może skierować nas pracodawca. W czasie okresu wypowiedzenia pracownik ma obowiązek wykorzystania zaległego urlopu wypoczynkowego i pracodawca może przymusowo skierować pracownika aby go wykorzystał.
Pomimo minusów, które wskazują pracodawcy taka forma umowy ma również plusy, często niedoceniane przez pracodawców. Umowa bezterminowa zwiększa lojalność pracownika i jego pozytywne nastawienie do wykonywanych obowiązków. Pracownik jest w stanie bardziej zaangażować się w powierzone mu zadania, a jego nastawienie i poczucie bezpieczeństwa może przynieść korzyści obu stronom.
W czasie dużej rotacji lojalność i dobra opinia o pracodawcy powoduje, że pracownik będzie mniej chętnie rozglądał się za nowa formą zatrudnienia. Zmniejszenie rotacji wśród pracowników będzie miało kolejny plus, nowi pracownicy często wymagają szkoleń i kursów przygotowawczych, zaoszczędzone pieniądze można przeznaczyć na szkolenie dotychczasowych pracowników, którzy na pewno chętnie z nich skorzystają.
