Umowa zlecenie to bardzo popularna forma zatrudnienia
Wiele osób w Polsce zatrudnionych jest na podstawie takiej umowy. Z punktu widzenia pracodawcy znacznie bardziej korzystna niż w przypadku umowy o pracę. A przynajmniej była do momentu, gdy wprowadzono obowiązek odprowadzania od niej składek ZUS. Niemniej jest wciąż powszechnie stosowana. Co ważne, znajdują do niej zastosowanie przepisy Kodeksu Cywilnego, a nie Kodeksu Pracy, co wiąże się z pewnymi konsekwencjami. Jak więc wygląda następująca kwestia: świadectwo pracy – umowa zlecenie?
Wystawienie i wydanie świadectwa pracy w odpowiednim terminie to obowiązek spoczywający na każdym pracodawcy. Wynika to z zapisów Kodeksu Pracy, który znajduje odniesienie do stosunku pracy. Dlatego pomiędzy stronami musi zostać zawarta umowa o pracę. Zgodnie z Kodeksem Pracy pracownikiem jest osoba fizyczna zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowie o pracę. Przepis ten nie wspomina o umowach zlecenia, a co za tym idzie, w żaden sposób go nie dotyczy.
Osoba pracująca na umowę zlecenie w świetle obowiązujących przepisów nie jest pracownikiem, lecz zleceniobiorcą, a więc po wygaśnięciu umowy zlecenia nie przysługuje jej świadectwo pracy. Dokument taki wystawiany jest wyłącznie po wygaśnięciu stosunku pracy, a więc osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę. Umowa zlecenie to umowa cywilnoprawna, formalnie rzecz biorąc nie jest uznawana za umowę o pracę, lecz umowę o świadczeniu usług i dlatego nie znajdują do niej zastosowania przepisy Kodeksu Pracy.
Pracownikowi zatrudnionemu na umowie zlecenie nie przysługują zatem przywileje etatowego pracownika. Zleceniobiorcy nie przysługuje na przykład prawo do płatnego urlopu czy minimalna stawka wynagrodzenia. Inne są również zasady w przypadku zwolnienia chorobowego – osoby zatrudnione na umowę zlecenie nie otrzymują wynagrodzenia chorobowego wypłacanego ze środków zleceniodawcy.
Od pierwszego dnia niezdolności do pracy przysługuje im zasiłek chorobowy finansowany ze środków Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Prawo do zasiłku nabywa się po upływie tzw. okresu wyczekiwania, który dla zleceniobiorców wynosi 90 dni. Zatem skoro pracownik zatrudniony na podstawie umowy zlecenie nie jest tak naprawdę pracownikiem, a zleceniobiorcą, na zleceniodawcy nie ciąży obowiązek wystawienia i wydania świadectwa pracy.
Jednak osoba zatrudniona na podstawie umowy zlecenia może zwrócić się do przełożonego z prośbą o wystawienie zaświadczenia potwierdzającego fakt wykonywania pracy na rzecz firmy. Na takim zaświadczeniu powinny znaleźć się informacje o długości trwania umowy zlecenia, wysokości wynagrodzenia, opłacanych składkach na ubezpieczenie społeczne i podatku dochodowym. Jeśli wynagrodzenie w każdym miesiącu wypłacane było w różnych wysokościach, w zaświadczeniu powinna znaleźć się stosowna informacja.
Szczególnie, jeśli w którymś miesiącu wynagrodzenie było niższe od minimalnego wynagrodzenia za pracę. Informacje zawarte w dokumencie mogą okazać się niezwykle przydatne w przypadku, gdy pracownik chciałby zarejestrować się w Urzędzie Pracy i ubiegać się o zasiłek dla bezrobotnych. Pracodawca, u którego pracownik wnioskował o wydanie zaświadczenia, powinien wystawić je i dostarczyć zleceniobiorcy na jego prośbę, a uczynić to należy najszybciej, jak to możliwe.
Osobie zatrudnionej wcześniej na umowie zlecenie będzie należał się zasiłek dla bezrobotnych, jeśli w okresie 18 miesięcy poprzedzających rejestrację w Urzędzie Pracy podlegała ona pod ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy łącznie przez okres 365 dni oraz gdy z tytułu wykonywania umowy zlecenia otrzymywała wynagrodzenie nie mniejsze niż minimalne wynagrodzenie za pracę.
Trzeba pamiętać, że zaświadczenie o zatrudnieniu wystawiane przez zleceniodawcę będzie służyło jedynie potwierdzeniu wykonywania pracy na rzecz danej firmy. Przedkładając je nowemu pracodawcy nie można liczyć na uwzględnienie okresu umowy przy ustalaniu stażu urlopowego.
Osoby poszukujące pracy powinny wziąć wszystkie za i przeciw przed podjęciem pracy u danego pracodawcy na podstawie umowy zlecenia. Jeżeli nie zależy nam na świadectwie pracy, a stawka godzinowa nam odpowiada, to zatrudnienie w oparciu o umowę zlecenie może być dobrym rozwiązaniem.
Jeśli jednak chcielibyśmy zyskać w przyszłości świadectwo pracy i liczymy na różne przywileje jako pracownik etatowy, najlepszym wyjściem będzie poszukać pracodawcy chętnego do zawarcia umowy o pracę. Tylko wtedy będziemy mieć zagwarantowane prawo do otrzymania świadectwa pracy oraz przysługiwać nam będą różne korzyści, które nie obowiązują w przypadku umów cywilnoprawnych.
